Onbeschreven blad met diepgang

“45?”

Da’s nog eens een manier van vrienden maken! Met die complimenteuze inschatting van mijn leeftijd glijd ik met jeugdig jolijt het weekend in. Tuurlijk, minimaal vijf jaar zijn toe te schrijven aan sociaal aanvaardbaar pleasen, maar soms is het beter die wijsheid eventjes terzijde te schuiven. Nee, met die dik acht jaar te laag zit het tussen ons in één klap goed.

Ik heb het over de gedetineerde die ik voor het eerst bezoek. Een man van Marokkaanse afkomst, begin 30, die de levenswijsheid van zo ongeveer een 60-jarige tentoonspreidt. De mannen van die leeftijd zijn voor hem een voorbeeld. Van hoe het niet moet. “Nu heb ik zo’n beetje de helft van mijn leven achter tralies doorgebracht en dat moet anders. En ik ben degene die dat moet waarmaken.”

Zijn wankele start in een jeugd  met haperingen wordt wel even benoemd, maar niet met het schuldvingertje. “Van mijn vader heb ik vooral geleerd hoe ik het niet wil, maar nu doe ik het zelf niet veel beter.” Doorleefde woorden uit de mond van een bruisende jongeman in trainingspak. “Vanmorgen even een uurtje gesport, dat is een goede start van de dag.”

Hoe opvoeden moet, daarover tast hij in het duister. Eerlijkheid is een groot goed. Zijn drie kinderen krijgen dan ook geen smoezen voorgespiegeld over waar vader is, maar komen regelmatig op het familiebezoek. Alles met de buitenwereld delen is een hele stap verder. Soms een te grote.

“Toen mijn dochtertje op school niet meer mocht meespelen omdat ze ‘geen vader heeft’ heb ik de hele nacht wakker gelegen. Het brak mijn hart.”

Zijn eigen vader ziet hij niet meer, maar zijn twee dochters en zoon zijn de stimulans het roer om te gooien. Als hij straks vrij is, gaat hij een studie volgen om anderen te kunnen behoeden voor de fouten die hijzelf heeft gemaakt.

Niet alleen bij zijn eigen kinderen, maar ook bijvoorbeeld op scholen wil hij zijn (slechte) ervaringen keren tot iets goeds. “Vroeger had ik weleens hulpverleners tegenover me die geen idéé hadden waarover ze spraken. Vijf maal kreeg ik zo’n beetje hetzelfde voorbeeld gepresenteerd, duidelijk uit een studieboek. Maar ik ken de praktijk.”

Zijn cv is nagenoeg leeg. Zelf is hij allerminst een onbeschreven blad, maar tot het uiterste gemotiveerd daar een nieuwe invulling aan te geven. De motivatie spat bijna door de lucht.

“Ik weet waarover ik het heb,” luiden zijn afscheidswoorden bij dit eerste bezoek. “Zodra de celdeur achter je dichtgaat, begint het denken. Dan ben je alleen nog maar met jezelf.”

‘The man in the mirror’ van Michael Jackson zingt in mijn hoofd als ik terugloop naar de auto. In de spiegel ontmoet ik eventjes mijn ogen. Nee, van leeftijdsinschatting heeft deze jongeman geen kaas gegeten. Van hoe je mensen een goed gevoel moet geven, vele malen meer. Ik hoop dat mannen als hij de kans krijgen hun plannen in praktijk te brengen. Dan komt het wel goed met onze jeugd.